Tổng Hợp Các Hệ Thống Trên Tàu Thủy

Các hệ thống trên tàu thủy đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hoạt động an toàn, hiệu quả và bền bỉ của con tàu trong môi trường khắc nghiệt của biển cả. Dưới đây là một số hệ thống vật tư và phụ kiện chính thường thấy trên tàu thủy, được phân loại theo chức năng:

1. Hệ thống động lực và truyền động

• Máy chính (Main Engine): Là "trái tim" của tàu, cung cấp lực đẩy để tàu di chuyển. Thường sử dụng động cơ diesel hoặc turbine.
• Máy phụ (Auxiliary Engine): Cung cấp năng lượng điện cho các hệ thống khác trên tàu như chiếu sáng, điều hòa, bơm nước.
• Hộp số (Gearbox): Truyền lực từ máy chính đến chân vịt.
• Chân vịt (Propeller) và trục chân vịt (Propeller Shaft): Chuyển đổi năng lượng từ máy chính thành lực đẩy.
• Hệ thống nhiên liệu: Bao gồm bồn chứa, bơm nhiên liệu, ống dẫn và các van điều chỉnh để cung cấp nhiên liệu cho động cơ.

2. Hệ thống neo và chằng buộc

• Neo (Anchor): Dùng để giữ tàu cố định khi停泊 (đậu).
• Tời neo (Anchor Winch): Thiết bị cơ khí để thả và kéo neo.
• Dây cáp neo (Anchor Chain): Liên kết neo với tàu, đảm bảo độ bền và chịu lực.
• Tời chằng buộc (Mooring Winch): Hỗ trợ việc neo đậu và chằng buộc tàu vào cầu cảng.
• Dây chằng (Mooring Lines): Dây thừng hoặc cáp thép dùng để cố định tàu.

3. Hệ thống lái

• Bánh lái (Rudder): Điều khiển hướng đi của tàu.
• Máy lái (Steering Gear): Hệ thống thủy lực hoặc cơ khí để điều khiển bánh lái.
• Hệ thống định vị (Navigation System): Bao gồm radar, GPS, la bàn từ tính hoặc con quay hồi chuyển (gyrocompass) để xác định vị trí và hướng đi.

4. Hệ thống điện và chiếu sáng

• Máy phát điện (Generator): Cung cấp điện cho toàn bộ tàu.
• Hệ thống dây điện và máng cáp: Phân phối điện đến các thiết bị.
• Đèn hàng hải (Navigation Lights): Đèn báo hiệu vị trí và trạng thái của tàu (đèn đỏ, xanh, trắng).
• Hệ thống chiếu sáng nội thất: Đèn trong cabin, khoang máy, boong tàu.

5. Hệ thống ống (Piping System)

• Ống dẫn nhiên liệu: Vận chuyển nhiên liệu từ bồn chứa đến động cơ.
• Ống nước làm mát: Làm mát động cơ và các thiết bị khác.
• Ống nước thải: Xử lý nước thải từ sinh hoạt hoặc từ quá trình vận hành.
• Van và phụ kiện đường ống: Điều chỉnh dòng chảy của chất lỏng hoặc khí (van bi, van bướm, co nối…).

6. Hệ thống an toàn và cứu sinh

• Bè cứu sinh (Life Raft): Thiết bị nổi tự động hoặc thủ công để sơ tán trong trường hợp khẩn cấp.
• Xuồng cứu sinh (Lifeboat): Thuyền nhỏ để cứu hộ.
• Phao cứu sinh (Lifebuoy): Hỗ trợ người rơi xuống nước.
• Hệ thống chữa cháy: Bao gồm bình chữa cháy, vòi phun nước, hệ thống phun sương áp lực cao hoặc khí CO2.
• Cửa kín nước (Watertight Doors): Ngăn nước tràn vào các khoang khi tàu bị thủng.

7. Hệ thống nội thất và sinh hoạt

• Cửa và cửa sổ: Cửa thép kín nước/thời tiết, cửa sổ tròn (porthole) hoặc chữ nhật.
• Tấm cách nhiệt/chống cháy: Bảo vệ khoang tàu khỏi nhiệt độ cao hoặc hỏa hoạn.
• Trang thiết bị cabin: Giường, bàn ghế, tủ, hệ thống thông gió và điều hòa không khí.

8. Hệ thống vật tư phụ trợ

• Sơn tàu: Bảo vệ vỏ tàu khỏi ăn mòn và sinh vật biển bám vào.
• Vật liệu hàn: Dùng để sửa chữa hoặc gia cố kết cấu tàu.
• Dụng cụ bảo trì: Cờ lê, tua vít, máy khoan… phục vụ công tác bảo dưỡng.
• Phụ kiện nhỏ: Đinh tán, bu lông, gioăng đệm để gắn kết các bộ phận.

9. Hệ thống thông tin liên lạc

• Radio VHF/UHF: Liên lạc giữa tàu và bờ hoặc giữa các tàu.
• Hệ thống vệ tinh (Satellite Communication): Đảm bảo liên lạc ở vùng biển xa.
• Chuông báo động: Cảnh báo trong trường hợp khẩn cấp.

Vai trò của các hệ thống này

• Đảm bảo vận hành: Các hệ thống động lực, lái và điện giúp tàu di chuyển và hoạt động liên tục.
• An toàn: Hệ thống neo, cứu sinh và chữa cháy bảo vệ tàu và thuyền viên trong tình huống nguy hiểm.
• Tiện nghi: Hệ thống nội thất và sinh hoạt mang lại điều kiện sống tốt hơn cho thuyền viên trong các chuyến đi dài.

Tùy thuộc vào loại tàu (tàu chở hàng, tàu khách, tàu đánh cá, tàu quân sự…), các hệ thống vật tư và phụ kiện có thể được điều chỉnh để phù hợp với mục đích sử dụng.